شاخص اثربخشی تجهیزات (OEE)

 نکات تکمیلی

فرآیند تولید از تعامل سه‌گانه‌ی نیروی انسانی، ماشین آلات و مواد شکل می‌گیرد؛ و محصول نهایی را برای عرضه به مشتری ارائه می‌کند. این فرآیند با فاکتورهای کیفیت، هزینه و تحویل بموقع، سنجیده می‌شود تا سازمان تولیدی به کمک آنها سودآوری و ماندگاری فرآیند را محقق و تضمین نماید. در این مسیر یکی از شاخص‌های کلیدی و تجربه شده، که سه فاکتور قید شده را در بطن خود لحاظ نموده و به شکلی فراگیر، امکان پایش عملکرد تولید را فراهم می‌کند، شاخص اثربخشی است. عقربه‌های OEE نه تنها در هر مقطع از زمان، بینش روشنی از نبض تولید ارائه می‌دهد، بلکه در بستر زمان، بیماری‌های مضمن و نهفته را واکاوی نموده، اولویت‌های اقدام را روی میز شما می‌گذارد. به تجربه ثابت شده است که اگر در پی بهبود مستمر نباشید، افول مستمر اجتناب‌ناپذیر است. برای بهبود مستمر سیستم تولید، نیاز به جهت‌گیری درست و نقشه‌ی راه دارید. قطب‌نمای شما در طول این مسیر، شاخص اثربخشی است. تلاش برای پایش شاخص اثر بخشی و بهبود آن، سرمایه‌گذاری بسیار ارزان اما پر بازدهی است. استقرار سیستم پایش OEE با بینش تولید ناب و محوریت جریان متوازن تولید، زیرساخت مؤثری ایجاد می‌کند که بر بستر آن، فرآیند بهبود مستمر شکل می‌گیرد.

امروزه تولیدکنندگان در جستجوی راهکارهایی برای سنجش و بهبود مستمر عملکرد کارخانه، خطوط تولید و ماشین آلات، به پایش شاخص اثربخشی فراگیر تجهیزات (Overall Equipment Effectiveness – OEE) متوسل می‌شوند. سیستم پایش OEE مجموعه‌ای از اقدامات و شاخص‌های متعدد، از جمله زمان، هزینه و کارایی هر دستگاه در یک سازمان تولیدی است. تحقیقات نشان داده است این سیستم با ردیابی هزینه‌ها، فرآیندها، کیفیت و سایر داده‌ها می‌تواند به شناسایی و اصلاح مشکلات در یک کارخانه تولیدی، به شکلی کاملاً تأثیرگذار کمک کند. به طور خلاصه، بسیار مهم است که همه‌ی تجهیزات واحد تولیدی شما مفید و مطمئن کار کنند، که در این راستا، OEE شاخصی قوی جهت سنجش سلامت کلی یک سیستم تولیدی است.

از یک سو، OEE می‌تواند به یک شرکت کمک کند تا گلوگاه‌ها و مشکلات عملکرد در فرآیند تولید را شناسایی کند. از سوی دیگر، تولیدکنندگان برای تصمیم‌گیری بهتر و افزایش بهره‌وری، از تجزیه و تحلیل و هوش تجاری استفاده می‌کنند. امروزه در فرآیند تولید مدرن، نگرش بهره‌برداری از سیستم پایش OEE، راهبردی کلیدی است که تصمیم گیرندگان را قادر می‌سازد تا به جای احساسات درونی، بر اساس داده‌ها و آمارهای طبقه‌بندی شده تصمیمات بهتری بگیرند.

حال بیایید در پاسخ به این سوال که چرا امروزه سیستم پایش OEE نقشی حیاتی در صنایع تولیدی بازی می‌کند، نگاهی به ده دلیل عمده بیندازیم:

1. یک سیستم پایش OEE با طراحی خوب و کارا می‌تواند OEE را در زمان واقعی ردیابی کرده و راهکارهایی را برای بهبود کارایی کلی خطوط تولید ارائه دهد. دقت و صحت اندازه‌گیری OEE در فرآیند تولید حیاتی است؛ و داده‌های جمع‌آوری شده توسط سیستم پایش OEE می‌تواند به سازندگان کمک کند تا تصمیمات تجاری آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.
2. OEE با بهبود دسترسی (Availability)، عملکرد (Performance) و کیفیت (Quality) دستگاه‌ها، تعیین می‌کند که کدام ماشین‌ها پتانسیل بهبود عملکرد و همچنین امکان بهبود فرآیند را دارند؛ که به تسریع رشد در راستای اهداف استراتژیک سازمان کمک می‌کند. هرچه خطوط تولید قابل پیش‌بینی‌تر باشند، سفارشات مشتری دقیق‌تر و منظم‌تر تحویل داده می‌شود. بهبود عملکرد فرآیند سفارش‌گذاری و دریافت سفارش‌های کامل‌تر، متعاقباً فرآیند فروش را با ایجاد فرصت‌هایی برای جهش و استمرار فروش، مواجه می‌کند. OEE با ایجاد یک محیط تولید با ثبات‌ و قابل پیش‌بینی، اکنون یکی از محرک‌های رشد درآمد در بسیاری از واحدهای تولیدی است.
3. ردیابی OEE در طول زمان، سنگ بنای بهبود همزمان عملکرد خطوط و کیفیت فرآیند است. چهار هدف راهبردی و ضروری برای شرکت‌ها و واحدهای تولیدی در حال توسعه عبارتند از؛ کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری، افزایش کیفیت و افزایش ظرفیت تولید. این اهداف باعث می‌شود تولیدکنندگان بر کیفیت عملکرد خطوط تولید تمرکز کنند. در این راستا، نقشه‌ی راه OEE، به تولیدکنندگان برای دستیابی به اهداف شرکت با ارائه‌ی نتایج تجاری قابل اثبات کمک می‌کند.

4. برداشتن گام‌هایی برای بهبود عملکرد خطوط، یک فرآیند پیوسته است و OEE زیرساخت‌ها، داده‌ها و اطلاعات لازم را در این راستا فراهم می‌کند. تولیدکنندگان نیز به پشتوانه‌ی این سیستم، به‌طور فزاینده‌ای در حال جستجوی فرصت‌های کاهش هزینه در سطوح فرآیند و ماشین‌آلات تولیدی هستند.
5. بهبود عملکرد خطوط تولید با OEE منجر به افزایش کیفیت و افزایش درآمد می‌شود. عملاً کیفیت محصول زمانی بهبود می‌یابد که عملکرد OEE به دستاوردها و نتایج تجاری مرتبط باشد. علاوه بر این، هرچه کیفیت تولیدات روزانه بالاتر باشد، هزینه‌های مربوط به ضایعات و دوباره کاری محصول کمتر خواهد بود. ایجاد یک پیوند قوی بین عملکرد OEE افزایش یافته و بهبود نتایج کسب و کار، یک استراتژی عالی برای شروع سریع رشد درآمد است.
6. عصر ماشین‌های هوشمند فرارسیده‌ است. امروزه نصب و استفاده از سنسورهای گرما، ارتعاش، نوآوری در تجزیه و تحلیل، راه حل‌های BI و … رو به رشد است. سیستم پایش OEE بعنوان یکی از معیارهای متعدد تولید، با تکیه بر داده‌های با کیفیت بالاتر از پایش زمان واقعی در سطح خطوط تولید، روز به روز جذابیت و محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند.
7. هر تولیدکننده‌ای هر روز در عرصه‌های بین‌المللی با رقبایی رقابت می‌کند که توأمان به دنبال باهوش‌ترین و خلاق‌ترین ذهن‌ها و در عین حال کمترین هزینه‌های نیروی انسانی هستند. OEE یکی از اصلی‌ترین شاهراه‌های استمرار تولید کارآمد، ضرباهنگ متوازن و تحویل به موقع است.
8. سیستم‌های مانیتورینگ OEE می‌توانند داده‌های زنده (Real-Time) را از هر ماشینی در خطوط تولید استخراج کنند. برنامه‌های گوشی‌های هوشمند، که بر روی پلت‌فرم‌های ERP نوشته شده و به سرعت در حال رشد هستند، به مدیران تولید، انعطاف‌پذیری تحلیلی و بینش عمیق‌تری برای تنظیمات دقیق و به‌موقع ارائه می‌کنند. OEE به سرعت در حال تبدیل شدن به آمار ارجح برای مهندسی تولید، مدیریت تولید، مدیریت عملیات و تیم‌های مدیریت ارشدی است که علاقه‌مندند درک روشن‌تری از چگونگی بهبود شاخص‌های دسترسی (Availability)، عملکرد (Performance) و کیفیت (Quality) هر دستگاه داشته باشند و متعاقباً بر رشد و سودآوری مجموعه (Growth) تأثیرگذار باشند.
9. امروزه پذیرش OEE دائماً در حال افزایش است، چراکه این شاخص ابزاری است که می‌توان از آن برای تقویت همکاری و هماهنگی لایه‌های مختلف سازمان، از مدیریت ارشد تا سالن‌های تولید استفاده کرد.
10. سیستم‌های پایش OEE، اطلاعات مورد نیاز را برای اولویت‌بندی فرآیندهای تولید جهت رسیدن به بهترین بازده ممکن، در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهند. با پایش و واکاوی OEE در خطوط تولید در یک داشبورد، پایش زنده سیستم تولید فعال شده و بهره‌برداری بهینه از تجهیزات و خطوط تولید تسریع می‌شود. داشتن این نوع بینش، عملکرد خطوط را بهبود بخشیده و کیفیت فرآیند را حتی بیش از پیش ارتقا می‌دهد.

تولیدکنندگان باید سیستم‌های پایش OEE را به عنوان یک پیش‌نیاز کلیدی برای رشد و موفقیت کسب و کار خود بپذیرند. این سیستم، واحدهای تولیدی را قادر می‌سازد تا با پایش مستمر بر ماشین‌آلات و فرآیندها، بینش عمیقتری در مورد کیفیت خطوط تولید به دست آورده؛ و از داده‌های قابل اتکا برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد چگونگی بهبود عملکرد تولید استفاده کنند.

هولدینگ رسا با بهره‌گیری از تیمی متخصص و با تجربه در حوزه مدیریت تولید، می‌تواند به شما در بهینه‌سازی فرآیند تولید و دستیابی به معیارهای برتر کارخانه کمک کند. با ما تماس بگیرید. ما به شما کمک می‌کنیم تا با راه‌انداری یک سیستم پایش OEE کارا، امکان پایش بر کلیه خطوط تولید و فرآیندهای کسب و کار را فراهم کنیم و راهکارهایی در مسیر رشد و سودآوری برایتان فراهم کنیم.

متدولوژی:

1. جمع‌آوری و ثبت داده‌ها
   1. شناسایی و دسته بندی انواع منابع توقف‌ و اتلاف
   2. استانداردسازی روش‌های جمع‌آوری و ثبت داده‌ها (شامل آمارهای تولید، زمان‌های کارکرد، مشکلات کیفی و توقف در تولید)
2. آنالیز اطلاعات و شناسایی اولویت‌های اتلاف
3. ریشه‌یابی اتلاف‌ عمده‌ی منابع
4. کشف راهکارهای کوتاه و بلند مدت برای رفع ریشه‌های مشکلات و اتلاف منابع
5. پیگیری اقدامات بهبودی تعریف شده و پایش اثربخشی آنها با دیدگاه بهبود مستمر

مراحل کلی پیاده‌سازی:

1. طراحی و استقرار ساختار و سیستم جمع‌آوری و ثبت داده‌ها
2. آموزش پرسنل
3. ثبت آزمایشی داده‌ها و تنظیمات فرآیند بر مبنای بازخوردهای دوره آمایشی
4. تحلیل اطلاعات و راه اندازی فرآیند بهبود